Wat is een hersenvliesontsteking?
Bij een hersenvliesontsteking zijn de vliezen rond de hersenen en het ruggenmerg ontstoken. De aandoening is besmettelijk. Dat betekent dat iemand ziek kan worden door besmetting met virussen of bacteriën, overgedragen door iemand anders. Een besmetting met bepaalde virussen of bacteriën leidt niet altijd tot een hersenvliesontsteking. Enkel wanneer het afweersysteem onvoldoende sterk is om de ziekteverwekkers uit te schakelen, wordt iemand ziek. De aandoening komt dan ook vooral voor bij baby’s, kleine kinderen, jongeren of mensen met een verlaagde weerstand.
De meeste hersenvliesontstekingen worden veroorzaakt door virussen, zoals het enterovirus of het bofvirus. Een virale hersenvliesontsteking kent doorgaans een mild verloop en geneest spontaan na één à twee weken.
Een bacteriële hersenvliesontsteking kent een ernstig verloop. De belangrijkste bacteriën die een hersenvliesontsteking kunnen veroorzaken zijn pneumokokken en meningokokken. Deze bacteriën zijn bij veel mensen aanwezig in de luchtwegen maar kunnen enkel bij een verzwakte weerstand een hersenvliesontsteking veroorzaken. Een bacteriële hersenvliesontsteking moet snel behandeld worden. Indien niet tijdig behandeld kan er hersenschade optreden en kan de aandoening zelfs dodelijk zijn.
Lees meer
Lees minder
Welke zijn de symptomen?
Virale infectie
De symptomen die optreden doen erg aan griep denken:
- koorts;
- ernstige hoofdpijn;
- spierpijn;
- onwel zijn;
- braken;
- weinig eetlust;
- huiduitslag.
Een virale hersenvliesontsteking geneest vanzelf binnen één tot twee weken, zonder verdere verwikkelingen. Kleine kinderen zijn er zieker van dan volwassenen. Soms is een opname in het ziekenhuis nodig.
Bacteriële infectie
De symptomen kunnen in het begin erg vaag zijn en verschillen tussen baby’s, kinderen en volwassenen.
Baby’s
- huilen;
- niet willen eten of drinken;
- koorts;
- erg lastig gedrag;
- luierpijn (huilen bij optillen beentjes);
- kleine rode puntjes op de huid die zich niet laten wegdrukken;
- bolle fontanel bij rechtop zitten.
Oudere kinderen en volwassenen
- hoofdpijn;
- braken;
- koorts;
- niet tegen fel licht kunnen;
- kleine rode puntjes op de huid die zich niet laten wegdrukken;
- nekstijfheid (kin niet tegen borst kunnen drukken)
Bij een bacteriële infectie is een ziekenhuisopname nodig. Het is belangrijk dat er een snelle behandeling met antibiotica gestart wordt.
Lees meer
Lees minder
Wat kan ik er zelf aan doen?
Er zijn verschillende vaccins die bescherming bieden tegen hersenvliesontsteking. Deze zijn opgenomen in het vaccinatieschema en worden gratis ter beschikking gesteld door de overheid (via kind en gezin, CLB of huisarts).
Wanneer iemand een bacteriële hersenvliesontsteking heeft, kan er beslist worden om de nabije omgeving (gezin, klas, crèche) preventief te laten behandelen met antibiotica. Dit om verdere verspreiding van de bacterie te voorkomen.
Verspreiding van virussen en bacteriën kan beperkt worden door een goede hygiëne:
- Was je handen regelmatig. Gebruik warm water en zeep.
- Bedek je mond en neus wanneer je moet hoesten of niezen.
- Gebruik papieren zakdoeken en gooi deze meteen na gebruik in de vuilnisbak. Was vervolgens je handen met water en zeep.
Lees meer
Lees minder
Onderzoeken
Bij vermoeden van een hersenvliesontsteking kan de diagnose bevestigd worden via een ruggenprik. Via een naald in de onderrug wordt er een beetje hersenvocht opgezogen. Via labo onderzoek kan er dan worden nagegaan of het om een virale of bacteriële hersenvliesontsteking gaat.
Lees meer
Lees minder
Hersenvliesontsteking
Er zijn verschillende vaccins die bescherming bieden tegen hersenvliesontsteking. Deze zijn opgenomen in het vaccinatieschema en worden gratis ter beschikking gesteld door de overheid (via kind en gezin, CLB of huisarts).
Wanneer iemand een bacteriële hersenvliesontsteking heeft, kan er beslist worden om de nabije omgeving (gezin, klas, crèche) preventief te laten behandelen met antibiotica. Dit om verdere verspreiding van de bacterie te voorkomen.
Verspreiding van virussen en bacteriën kan beperkt worden door een goede hygiëne:
- Was je handen regelmatig. Gebruik warm water en zeep.
- Bedek je mond en neus wanneer je moet hoesten of niezen.
- Gebruik papieren zakdoeken en gooi deze meteen na gebruik in de vuilnisbak. Was vervolgens je handen met water en zeep.
Lees minder
Lees meer